W każdym kosmetyku znajdziemy zarówno stałe elementy składu, takie jak baza czy emulgatory, jak i zmienne, czyli różne substancje aktywne. Te ostatnie właśnie – w zależności od ich doboru – nadają preparatowi indywidualne właściwości i sprawiają, że kosmetyk jest bardziej skuteczny w pielęgnacji i radzeniu sobie z problemami skóry, do których rozwiązania został zaprojektowany.
Baza
Jest zawsze punktem wyjścia do dalszych prac nad kosmetykiem. Stanowi nośnik pozostałych składników – przede wszystkim substancji aktywnych. Wpływa na gęstość kosmetyku, a więc również na szybkość wchłaniania się substancji czynnych. Głównym składnikiem bazy są woda i olej w różnych proporcjach. Struktura bazy dzieli się więc na dwa typy: woda w oleju (W/O) i olej w wodzie (O/W). W tym pierwszym przypadku, czyli wody w oleju do fazy olejowej dodawana jest kropla po kropli faza wodna. W efekcie powstaje krem odżywczy, dość treściwy, który zawiera niewiele fazy wodnej i po wklepaniu tworzy na naskórku grubszy film. W drugiej sytuacji do fazy wodnej dodaje się fazę olejową. W ten sposób powstają kremy lekkie, które mogą zawierać do 60–70% wody. Istnieją też bardziej skomplikowane emulsje, czyli wielokrotne, np. woda w oleju zawieszona w fazie wodnej W/O/W lub na odwrót olej w wodzie w oleju O/W/O. Stosunek tych obu faz ma wpływ na działanie kosmetyku i uwalnianie zawartych w kremie składników aktywnych.
Emulgatory
To składniki, które umożliwiają trwałe połączenie obu faz, czyli wody i oleju. Dzięki nim krem ma aksamitną, jednorodną postać. Emulgatory mogą być naturalne – to np. wosk pszczeli i lanolina oraz syntetyczne – np. alkohol etylowy, SLP, cerezyna czy guma arabska. W zależności od bazy wybiera się odpowiednie emulgatory, bo jedne lepiej spajają emulsje typu woda w oleju, a drugie olej w wodzie. Stężenie emulgatora w kosmetyku waha się między 1% a 20%.
Substancje aktywne
Nazywane są także składnikami czynnymi, bo to one w kosmetyce przede wszystkim oddziałują na fizjologię i funkcjonowanie skóry. Dzięki nim jest ona dobrze nawilżona, lepiej napięta, ma zdrowy koloryt i mniej widoczne zmarszczki. Składniki aktywne w preparatach kosmetycznych opóźniają także efekty starzenia się skóry. Można podzielić je na trzy grupy. Pierwsza to działające na powierzchni skóry – najczęściej mają właściwości nawilżające (poprzez tworzenie ochronnej warstwy, nie pozwalającej na ucieczkę wody z naskórka) i ochronne. To na przykład lipidy, ceramidy, eksfolianty i filtry UV. W drugiej grupie aktywnych kosmetycznych substancji znajdziemy te docierające do głębszych warstw skóry, m.in. retinoidy, witaminy, fitohormony. A w trzeciej znajdują się składniki aktywne, działające na poziomie komórkowym, np. antyoksydanty. Źródłem różnych aktywnych substancji mogą być wyciągi i składniki roślinne, takie jak np. ekstrakty z alg, ziół, owoców, a także oleje czy masła – m.in. masło shea lub kakaowe czy olejek babassu, arganowy lub z awokado. Składniki czynne to również pojedyncze wyodrębnione substancje o wyjątkowo aktywnej mocy, np. witaminy C, D, A (retinol), B9 (kwas foliowy) czy kwasy (m.in. owocowe, hialuronowy, szikimowy, laktobionowy, rozmarynowy, bursztynowy). Wyjątkową siłę mają specjalnie stworzone kompleksy aktywnych składników. Takie kompleksy zwykle działają wielotorowo i za zadanie mają zaradzić problemowi – zmarszczkom, pękającym naczynkom, przesuszonej cerze itp. – od wielu stron. Tak działa np. Kompleks N-Age Peptid Renew 10%, będący mocą napędową Kremu napinająco-napinającego na dzień SPF 20 z linii Lab Therapy Lirene. W kompleksie tym znajduje się aktywny składnik, który chroni zakończenia komórek nerwowych przed neurostarzeniem, dbając o odpowiednią komunikację między neuronami a fibroblastami (komórkami produkującymi kolagen). W ten sposób zostaje pobudzona produkcja kolagenu i elastyny. Towarzyszy mu także inna substancja – korygująca, wypełniające i wygładzająca zmarszczki. Dzięki temu połączeniu stosowanie kremu daje i natychmiastowy, i długofalowy, efekt odmładzający.